Η ανεστραμμένη ή αντίστροφη τάξη είναι ένα μοντέλο μικτής μάθησης στο οποίο οι παραδοσιακές ιδέες για τις δραστηριότητες της τάξης και τις εργασίες για το σπίτι αντιστρέφονται. Σε αυτό το μοντέλο, οι εκπαιδευτές ζητούν από τους εκπαιδευόμενους να αλληλεπιδράσουν με τη νέα ύλη ως εργασία για το σπίτι πριν από το μάθημα. Στη συνέχεια, χρησιμοποιούν το χρόνο του μαθήματος για να συζητήσουν τις νέες πληροφορίες και να εφαρμόσουν στην πράξη αυτές τις ιδέες. Η πραγματική μάθηση μέσω της ανεστραμμένης τάξης προκύπτει από τη διεύρυνση του χρόνου του μαθήματος και τη μετατροπή του μαθήματος σε μια διαφοροποιημένη, έως και προσωποποιημένη εμπειρία μάθησης με ενεργή συμμετοχή.

         Η προσέγγιση της ανεστραμμένης τάξης δίνει έμφαση στο να διασφαλίσει για τους εκπαιδευόμενους μια εμπειρία βαθύτερης μάθησης με τη βοήθεια των εκπαιδευτών, οι οποίοι τους καθοδηγούν στην ύλη. Οι εκπαιδευόμενοι μαθαίνουν το μάθημά τους στο σπίτι και κάνουν τις εργασίες τους στο σχολείο. Έτσι, κατανοούν καλύτερα την ύλη επειδή στο σπίτι έχουν πρόσβαση σχεδόν σε όλους τους πόρους που μπορεί να χρειαστούν. Έπειτα, στο σχολείο μπορούν να συζητήσουν όλα όσα δεν κατανόησαν, να κάνουν ερωτήσεις και να βεβαιωθούν ότι αφομοίωσαν όλες τις πληροφορίες.

Στην προσέγγιση της ανεστραμμένης τάξης, σημασία έχει αυτό που συμβαίνει στην τάξη. Η πραγματική μάθηση μέσω της ανεστραμμένης τάξης μετατρέπει τον χρόνο του μαθήματος σε μια πιο εξατομικευμένη εμπειρία. Αντί να έχουμε έναν εκπαιδευτή που απευθύνεται σε όλους τους εκπαιδευόμενους ομαδικά, οι εκπαιδευόμενοι κινούνται με το δικό τους ρυθμό ή σε μικρές ομάδες και εφαρμόζουν τις γνώσεις τους συμμετέχοντας ενεργά. Έτσι, αποκτούν μια πιο διαφοροποιημένη εμπειρία γενικά.  

1. Οι εκπαιδευόμενοι έχουν περισσότερο τον έλεγχο

Η ανεστραμμένη τάξη παρέχει πολλά πλεονεκτήματα. Στην ανεστραμμένη τάξη, οι εκπαιδευόμενοι μπορούν να έχουν περισσότερες πληροφορίες και να διαμορφώνουν οι ίδιοι τη μάθησή τους. Τους δίνονται σύντομες διαλέξεις για να παρακολουθήσουν στο σπίτι, κάτι που τους δίνει την ελευθερία να μάθουν με το δικό τους ρυθμό. Οι εκπαιδευόμενοι μπορούν να κάνουν παύσεις ή να ξαναδούν τα μαθήματα, να σημειώσουν ερωτήσεις που μπορεί να έχουν και να τις συζητήσουν με τους εκπαιδευτές και τους συμμαθητές τους στην τάξη. Έτσι, δίνεται επίσης η δυνατότητα στους εκπαιδευόμενους που δυσκολεύονται να κατανοήσουν ορισμένες έννοιες να αφιερώσουν όσο χρόνο θέλουν στη μελέτη της ύλης χωρίς να μένουν πίσω και να δέχονται αμέσως τη βοήθεια των εκπαιδευτών και των συμμαθητών τους, όταν χρειάζεται. 

2.Προάγει την μαθητοκεντρική μάθηση και τη συνεργασία

Στην ανεστραμμένη τάξη, οι εκπαιδευόμενοι έχουν περισσότερο χρόνο να κατακτήσουν τις δεξιότητες μέσα από συνεργατικά έργα και συζητήσεις. Οι εκπαιδευόμενοι ενθαρρύνονται έτσι να διδάσκουν ο ένας τον άλλον και να μαθαίνουν ο ένας από τον άλλον έννοιες με την καθοδήγηση των εκπαιδευτών τους. Όταν οι εκπαιδευόμενοι έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν στη μάθησή τους, μπορούν να κατακτήσουν τις γνώσεις που αποκτούν, κάτι που με τη σειρά του τους δίνει αυτοπεποίθηση. Επιπλέον, οι εκπαιδευτές έχουν τη δυνατότητα να εντοπίσουν λάθη στον τρόπο σκέψης ή/και στην εφαρμογή των εννοιών, και είναι πιο διαθέσιμοι για διδασκαλία ένας με έναν.

3. Τα μαθήματα και το περιεχόμενο είναι πιο διαθέσιμα (υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει πρόσβαση στην τεχνολογία)

Με τη διάθεση διαλέξεων στο διαδίκτυο με τη μορφή βίντεο, προσβάσιμων ανά πάσα στιγμή, οι εκπαιδευόμενοι που χάνουν τα μαθήματά τους επειδή αρρώστησαν ή γιατί προέκυψε κάτι άλλο έκτακτο, μπορούν γρήγορα να καλύψουν τον χαμένο χρόνο. 

4. Μπορεί να είναι πιο αποδοτική

Εφόσον εφαρμοστεί σωστά, η ανεστραμμένη τάξη έχει ως αποτέλεσμα οι εκπαιδευόμενοι να ανταποκρίνονται καλύτερα στα εκπαιδευτικά τους καθήκοντα. Καθώς η ανεστραμμένη τάξη περιορίζει το φόρτο εργασίας «εκτός τάξης» στην παρακολούθηση μιας διαδικτυακής διάλεξης που διαρκεί συνήθως λιγότερο από 10 λεπτά, οι εκπαιδευόμενοι και οι εκπαιδευτές έχουν περισσότερο χρόνο για να αφοσιωθούν στα ενδιαφέροντα και στα χόμπι τους στον ελεύθερό τους χρόνο.

5. Οι εκπαιδευόμενοι έχουν την ευκαιρία να δοκιμάσουν πολλούς τρόπους μάθησης

Η ανεστραμμένη τάξη είναι ένα καινοτόμο διδακτικό μοντέλο που υποστηρίζει την ποικιλομορφία στη μάθηση και δίνει στους εκπαιδευόμενους επιπλέον χρόνο για να μελετήσουν την ύλη. Οι εκπαιδευόμενοι μπορούν επίσης να μάθουν σε συνεργασία με τους συμμαθητές τους αναλαμβάνοντας απλές ή σύνθετες ερευνητικές εργασίες, επιλύοντας προβλήματα, δημιουργώντας και παρουσιάζοντας τις δικές τους λύσεις.

Παρά τα πολλά πλεονεκτήματα της στρατηγικής της ανεστραμμένης τάξης, η προσέγγιση διαθέτει κάποιους περιορισμούς, που πρέπει να λάβετε υπόψη κατά την εφαρμογή της στρατηγικής στην τάξη:

1. Μπορεί να δημιουργήσει ή να εντείνει το ψηφιακό χάσμα

Ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα είναι ότι οι εκπαιδευόμενοι πρέπει να έχουν πρόσβαση σε υπολογιστή και στο διαδίκτυο για να παρακολουθήσουν τις διαλέξεις. Αυτό είναι ιδιαίτερα δύσκολο για εκπαιδευόμενους που προέρχονται από περιοχές με χαμηλά εισοδήματα οι οποίοι έχουν ήδη περιορισμένη πρόσβαση σε πόρους.

2. Βασίζεται στην προετοιμασία και την εμπιστοσύνη

Υπάρχει επίσης ο προβληματισμός ότι καθώς η ανεστραμμένη τάξη εξαρτάται από τη συμμετοχή των εκπαιδευόμενων, θα πρέπει να εμπιστευτούμε τους εκπαιδευόμενους στο ότι θα παρακολουθήσουν τις διαλέξεις στο σπίτι. Δυστυχώς, δεν υπάρχει τρόπος να εγγυηθεί κανείς ότι οι εκπαιδευόμενοι θα τηρήσουν ή θα συνεργαστούν με το μοντέλο ανεστραμμένης τάξης.

3. Περιλαμβάνει σημαντική δουλειά στο στάδιο της προετοιμασίας

Επιπλέον, υπάρχει ο προβληματισμός ότι η εφαρμογή της ανεστραμμένης τάξης προσθέτει επιπλέον φόρτο εργασίας στους εκπαιδευτές, καθώς υπάρχουν αρκετά στοιχεία που πρέπει να ενσωματώσουν προσεκτικά στο μάθημα ώστε να μπορέσει να προοδεύσει η τάξη. Στις ευθύνες τους περιλαμβάνεται η βιντεοσκόπηση και η αποστολή συμπυκνωμένων διαλέξεων, κάτι το οποίο χρειάζεται χρόνο και ικανότητα, καθώς και η παρουσίαση στην τάξη δραστηριοτήτων που θα ενισχύσουν το αντικείμενο διδασκαλίας και θα ενθαρρύνουν ταυτόχρονα τους εκπαιδευόμενους να συμμετάσχουν και να προετοιμαστούν για το μάθημα. Παρότι οι εκπαιδευτές μπορούν να εντάξουν σταδιακά στοιχεία της ανεστραμμένης τάξης στο μάθημά τους, και πάλι χρειάζεται να αφιερώσουν επιπλέον χρόνο και προσπάθεια.

4. Δεν είναι ένας τρόπος μάθησης που οδηγεί φυσικά σε προετοιμασία για εξετάσεις

Η ανεστραμμένη τάξη δεν «διδάσκει με σκοπό την εξέταση». Η ανεστραμμένη τάξη δεν επικεντρώνεται στη βελτίωση της βαθμολογίας στις τυποποιημένες εξετάσεις. Παρόλα αυτά, οι εκπαιδευτές και οι εκπαιδευόμενοι εξακολουθούν να οφείλουν να αφιερώσουν σημαντικό μέρος του χρόνου τους στην προετοιμασία για τις εξετάσεις που προβλέπει το κράτος, κάτι το οποίο με τη σειρά του μπορεί να διαταράξει τη διαδικασία της ανεστραμμένης τάξης.

5. Αυξάνεται ο χρόνος που δαπανάται μπροστά από την οθόνη αντί της επαφής με πρόσωπα και μέρη

Ορισμένοι πιστεύουν ότι αν όλοι οι εκπαιδευτές αρχίσουν να εφαρμόζουν την ανεστραμμένη τάξη, οι εκπαιδευόμενοι θα περνούν ώρες μπροστά από τον υπολογιστή παρακολουθώντας τις διαλέξεις. Υπάρχει το επιχείρημα ότι αυτό μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στις διαδικασίες μάθησης των εκπαιδευόμενων, καθώς μπορεί να μην μπορούν όλοι να μάθουν μέσω υπολογιστή. 

6. Ορισμένοι μαθητές της ειδικής αγωγής μπορεί να χρειάζονται επιπλέον στήριξη στο σπίτι - στήριξη που μπορεί να μην είναι πάντα διαθέσιμη

Οι μαθητές της ειδικής αγωγής μπορεί να μην έχουν την ικανότητα και το απαιτούμενο επίπεδο ανεξαρτησίας για να επωφεληθούν από την προσέγγιση της ανεστραμμένης τάξης. Καθώς τα άτομα αυτά χρειάζονται ήδη επιπλέον βοήθεια στις παραδοσιακές τάξεις, μπορεί να χρειαστούν ακόμα περισσότερη βοήθεια αν πρόκειται να εφαρμοστεί η ανεστραμμένη τάξη. 

F: Flexible Learning Environment (Ευέλικτο περιβάλλον μάθησης)

Οι εκπαιδευτικές δημιουργούν ευέλικτους χώρους και οι εκπαιδευόμενοι επιλέγουν πότε και πού θα μάθουν. Επιπλέον, οι εκπαιδευτές που εφαρμόζουν την ανεστραμμένη τάξη είναι ευέλικτοι στις προσδοκίες τους ως προς τους χρόνους μάθησης και την αξιολόγηση των μαθητών τους.

L: Learning Culture (Κουλτούρα μάθησης)

Αντί της παραδοσιακής δασκαλοκεντρικής μάθησης, η ανεστραμμένη τάξη τοποθετεί τους εκπαιδευόμενους στο κέντρο του μαθήματος και της μαθησιακής διαδικασίας. Οι εκπαιδευόμενοι διαμορφώνουν τον ρυθμό και το στυλ μάθησης, ενώ οι εκπαιδευτές παίζουν το ρόλο του οδηγού στο πλάι των εκπαιδευόμενων. Στο μοντέλο της ανεστραμμένης μάθησης, ο χρόνος εντός της τάξης αφιερώνεται στη βαθύτερη εξερεύνηση θεμάτων και στη δημιουργία άφθονων ευκαιριών μάθησης. Κατά συνέπεια, οι μαθητές εμπλέκονται ενεργά στην οικοδόμηση της γνώσης, καθώς συμμετέχουν στη μάθησή τους και την αξιολογούν με έναν τρόπο που έχει σημασία γι’αυτούς.

I: Intentional Content (Στοχευμένο περιεχόμενο)

Οι εκπαιδευτές που υιοθετούν το μοντέλο ανεστραμμένης μάθησης αναζητούν πάντα τρόπους να μεγιστοποιήσουν τον χρόνο του μαθήματός τους έτσι ώστε οι εκπαιδευόμενοι να συμμετέχουν ενεργά στη μάθηση και την πρακτική εξάσκηση. Η συγκεκριμένη προσέγγιση απαιτεί την προτεραιοποίηση μαθημάτων που λειτουργούν αποτελεσματικά σε αυτό το μοντέλο και την εξεύρεση τρόπων ενθάρρυνσης των εκπαιδευόμενων να δουλεύουν ανεξάρτητα.

P: Professional Educator (Επαγγελματίας εκπαιδευτής)

Το μοντέλο της ανεστραμμένης τάξης απαιτεί οι εκπαιδευτές να παρακολουθούν συνέχεια τους μαθητές τους και να αντιλαμβάνονται ποιος χρειάζεται βοήθεια και γιατί. Οι εκπαιδευτές πρέπει να είναι σε θέση να απαντούν και να είναι ευέλικτοι, και πρέπει να κατανοούν ότι αυτό το ιδιαίτερα ενεργητικό στυλ διδασκαλίας απαιτεί σημαντικές παιδαγωγικές δεξιότητες. Παρότι είναι λιγότερο ορατοί, οι εκπαιδευτές πρέπει να έχουν άριστο επίπεδο για να καλλιεργήσουν τη μάθηση στην ανεστραμμένη τάξη.

1. Η τυπική ανεστραμμένη τάξη 

Οι εκπαιδευόμενοι αναλαμβάνουν να παρακολουθήσουν σχετικά βίντεο και να διαβάσουν σχετικό υλικό στο σπίτι για το μάθημα της επόμενης μέρας - αυτό θα είναι το διάβασμά τους στο σπίτι. Στην τάξη, δουλεύουν αυτά που έμαθαν και ο εκπαιδευτής λύνει τυχόν απορίες σχετικά με το θέμα και δείχνει περισσότερη προσοχή στον χρόνο που δίνει σε κάθε άτομο. Τα πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου είναι ότι οι εκπαιδευτές έχουν περισσότερο χρόνο να δουλέψουν τις γνώσεις με τους εκπαιδευόμενους αντί να τους απευθύνουν μόνο διαλέξεις. 

2. Η ανεστραμμένη τάξη που είναι προσανατολισμένη στη συζήτηση 

Οι εκπαιδευόμενοι αναλαμβάνουν να παρακολουθήσουν οποιοδήποτε περιεχόμενο βίντεο σχετίζεται με το θέμα του επόμενου μαθήματος, για παράδειγμα ομιλίες TED, YouTube ή κάτι άλλο που τους στέλνει ο εκπαιδευτής. Το μάθημα έτσι αναπτύσσεται με τη μορφή συζήτησης και εξερεύνησης του θέματος. Η συγκεκριμένη μέθοδος ενδείκνυται και είναι αποτελεσματική σε μαθήματα στα οποία είναι σημαντική η γνώση του γενικού πλαισίου (για παράδειγμα, στη Γλώσσα, τα Καλλιτεχνικά, την Ιστορία, κ.λπ.). Η συζήτηση γύρω από τα νέα θέματα δίνει στον εκπαιδευτή τη δυνατότητα να κατανοήσει πώς σκέφτεται και πώς ερμηνεύει κάθε εκπαιδευόμενος τις δεδομένες πληροφορίες. 

3. Η ανεστραμμένη τάξη που εστιάζει στην επίδειξη

Σε αυτό το μοντέλο, ο εκπαιδευτής χρησιμοποιεί λογισμικό καταγραφής οθόνης για να δείξει μια πράξη, δίνοντας στους εκπαιδευόμενους τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν με το δικό τους ρυθμό. Μπορούν να γυρίσω πίσω και να ξαναδούν το βίντεο. Η συγκεκριμένη μέθοδος είναι χρήσιμη σε μαθήματα όπως τα Μαθηματικά, η Φυσική, η Χημεία - μαθήματα που απαιτούν απομνημόνευση και επανάληψη πράξεων. Οι εκπαιδευόμενοι θυμούνται πιο εύκολα μια διαδικασία όταν βλέπουν μια επίδειξη του πώς γίνεται αντί να διαβάζουν απλά γι’αυτή. Επίσης, ο εκπαιδευτής έχει τη δυνατότητα να παρουσιάζει τις πληροφορίες με δημιουργικό τρόπο. 

4. H ψευδοανεστραμμένη τάξη 

Το συγκεκριμένο μοντέλο ενδείκνυται για νεότερους ηλικιακά εκπαιδευόμενους. Παρακολουθούν το εκπαιδευτικό βίντεο στην τάξη και έτσι έχουν την ευκαιρία να ξαναδούν την ύλη με το δικό τους ρυθμό. Ταυτόχρονα, ο εκπαιδευτής μπορεί να κινείται από μαθητή σε μαθητή και να προσφέρει την ατομική στήριξη που μπορεί να χρειάζεται κάθε νέος εκπαιδευόμενος.

5. Η ανεστραμμένη τάξη που βασίζεται στην ομάδα

Όλοι οι πόροι που χρειάζονται για το μάθημα μοιράζονται από πριν έτσι ώστε οι εκπαιδευόμενοι να μπορούν να τους μελετήσουν στο σπίτι. Στην τάξη, δουλεύουν σε ομάδες για την εκπόνηση μιας εργασίας. Βοηθούν ο ένας τον άλλο να βρουν τις σωστές απαντήσεις, μαθαίνουν ο ένας από τον άλλο και μαθαίνουν πώς να εξηγούν πληροφορίες σε άλλα άτομα. Η συγκεκριμένη μέθοδος ενθαρρύνει την ομαδική εργασία και βελτιώνει τις κοινωνικές δεξιότητες (soft skills) των εκπαιδευόμενων. 

6. Η εικονική ανεστραμμένη τάξη 

Η συγκεκριμένη μέθοδος είναι πιθανότερο να χρησιμοποιηθεί σε μεγαλύτερους μαθητές και φοιτητές. Οι καθηγητές δίνουν στους μαθητές διαλέξεις σε μορφή βίντεο για να τις δουν, και έπειτα τους αναθέτουν εργασίες και λαμβάνουν τις εργασίες αυτές μέσα από διαδικτυακά συστήματα διαχείρισης μάθησης. Η μόνη απαίτηση είναι η συνάντηση με τον καθηγητή στις ώρες γραφείου του ή σε άλλες συναντήσεις για υποστήριξη ένας προς έναν. Η συγκεκριμένη μέθοδος εξοικονομεί πολύ χρόνο στους εκπαιδευτές, ενώ μέσα από τις ατομικές συναντήσεις μπορούν να προσφέρουν ατομική βοήθεια πιο αποτελεσματικά. 

7. Ο ανεστραμμένος εκπαιδευτής

Η συγκεκριμένη μέθοδος ενθαρρύνει τη συμμετοχή και τον ενθουσιασμό, γιατί η δημιουργία ή η κοινοποίηση του περιεχομένου βίντεο γίνεται από τους ίδιους τους εκπαιδευόμενους. Αναλαμβάνουν να καταγράψουν δραστηριότητες με παιχνίδια ρόλων για εξάσκηση και για να δείξουν τις γνώσεις τους ή αναλαμβάνουν να βιντεοσκοπήσουν τους εαυτούς τους να παρουσιάζουν ένα νέο μάθημα ή μια νέα δεξιότητα. Με αυτή την τεχνική, οι εκπαιδευόμενοι εμπλέκονται περισσότερο από κάθε άλλη περίπτωση στη μάθηση και οι εκπαιδευτές μπορούν να βρουν ορισμένα νέα θέματα για τα μελλοντικά μαθήματα και να κατανοήσουν τι ενδιαφέρει τους μαθητές τους, κάτι που μπορεί να τους βοηθήσει να οργανώσουν καλύτερα τα μαθήματα. 

1. Ορίστε την τεχνολογία σας

2. Δημιουργήστε τα βίντεο και το περιεχόμενό σας

Όταν έρθει η ώρα της βιντεοσκόπησης, πείτε τα σύντομα και όμορφα. Θα εκπλαγείτε ευχάριστα όταν θα διαπιστώσετε ότι ενώ πριν χρειάζονταν 15 λεπτά για να καλυφθεί μία διάλεξη, αυτό μπορεί να γίνει πλέον με ένα 5λεπτο βίντεο, καθώς δεν χρειάζεται πλέον να ανησυχείτε για τη διαχείριση της τάξης. Μη διστάσετε να χρησιμοποιήσετε και χιούμορ! Αντί να κοινοποιήσετε απλά μέσω email ένα άρθρο ή ένα τετράδιο ασκήσεων σε μορφή PDF για ένα συγκεκριμένο θέμα, προσπαθήστε να βιντεοσκοπήσετε τον εαυτό σας να εξηγείτε το θέμα. Χρησιμοποιήστε διάφορα εργαλεία για να διατηρήσετε την προσοχή και το ενδιαφέρον των εκπαιδευόμενων (για παράδειγμα, γράψτε τα σημαντικά σημεία σε ένα κομμάτι χαρτί ή στον πίνακα, χρησιμοποιήστε πραγματικά αντικείμενα σε σχέση με το θέμα, κ.λπ.). Η εικονική σας παρουσία ως εκπαιδευτή και η επεξήγηση ενός θέματος με λόγια θα έχει πιο πολύ ενδιαφέρον για τους εκπαιδευόμενους και είναι πιθανότερο να συμμετάσχουν στο ίδιο το θέμα.

3. Να είστε ανοιχτοί με τους μαθητές

Πριν ξεκινήσετε, εξηγήστε τι είναι η ανεστραμμένη μάθηση και γιατί την χρησιμοποιείτε. Για να πετύχετε μια σημαντική αλλαγή στην κουλτούρα της τάξης σας χρειάζεται πολλή δουλειά και η αναστροφή του τρόπου σκέψης δεν είναι εύκολη υπόθεση. Να είστε έτοιμοι να αντιμετωπίσετε ανησυχίες και να απαντήσετε συχνά σε ερωτήσεις για το «πώς» και το «γιατί». Μπορείτε να παρουσιάσετε δυναμικά αυτή τη νέα στρατηγική μάθησης στους μαθητές σας εξηγώντας τους αναλυτικά τις τεχνικές ανεστραμμένης μάθησης. Έτσι, θα μπορέσουν να εξοικειωθούν με την προσέγγιση, τους στόχους της, τα πλεονεκτήματα, και θα είναι πιθανότερο να δεχτούν τις αλλαγές στη διδακτική και μαθησιακή διαδικασία. Για το σκοπό αυτό, μπορείτε να προετοιμάσετε μια σύντομη παρουσίαση με τα κύρια χαρακτηριστικά που αφορούν τη στρατηγική της ανεστραμμένης τάξης και να προσπαθήσετε να εξηγήσετε πώς θα είναι η διδακτική και η μαθησιακή διαδικασία όταν εφαρμοστεί η προσέγγιση.

4. Δημιουργήστε υπεύθυνους μαθητές

5. Δώστε στο μάθημα πρακτική αξία

Ένα από τα τέσσερα γενικά είδη γνώσης που περιγράφονται στην αναθεωρημένη Ταξινόμηση του Bloom είναι η διαδικαστική γνώση, η γνώση που περιγράφει το πώς να κάνεις κάτι. Αν αξιοποιηθεί κατάλληλα, η ανεστραμμένη τάξη μπορεί να υποστηρίξει την ανάπτυξη της διαδικαστικής γνώσης. Ένα παράδειγμα καλής χρήσης της στρατηγικής θα ήταν ένα βίντεο διάλεξης για την ανεστραμμένη τάξη για το πώς να λύσεις μια εξίσωση δευτέρου βαθμού στο οποίο ο εκπαιδευτής περιγράφει και δείχνει πώς να λύνεις αυτό το είδος προβλήματος. 

Με τη στρατηγική της ανεστραμμένης τάξης μπορείτε επίσης να μεταδώσετε σύνθετες διαδικαστικές γνώσεις, ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό να δομήσετε το περιεχόμενό σας και να το χωρίσετε σε μικρότερα κομμάτια. Πρέπει δηλαδή για το σκοπό αυτό να φροντίσετε τα βίντεο να είναι σύντομα και περιεκτικά. Επίσης, αφού μιλάμε για διαδικασίες, πρέπει να βεβαιωθείτε ότι όλα τα βήματα παρουσιάζονται με σαφήνεια και ότι είναι εύκολο να τα παρακολουθήσει κανείς.

Παρότι η διαδικαστική γνώση αποδεικνύεται ότι είναι το καλύτερο είδος γνώσης για να διδάξει κανείς με τη στρατηγική της ανεστραμμένης τάξης, και τα άλλα τρία είδη γνώσης μπορούν επίσης να διδαχτούν με αυτή, βλ. πραγματολογική (γνώση που περιγράφει τα βασικά και σημαντικά στοιχεία που πρέπει να γνωρίζει ένα άτομο), εννοιολογική (γνώση της σχέσης μεταξύ ταξινομήσεων και κατηγοριών) και μεταγνώση (γνώση επί της γνώσης). Παρόλα αυτά, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι για να γίνει αυτό θα χρειαστείτε ενδεχομένως επιπλέον χρόνο και πόρους.

Η Militsa Nechkina, μέλος της Ακαδημίας Παιδαγωγικών Επιστημών της ΕΣΣΔ, πρότεινε για πρώτη φορά το μοντέλο της ανατρεπόμενης τάξης το 1984. Στις δεκαετίες του 1980 και 1990, οι δάσκαλοι στη Ρωσία δοκίμασαν αυτή τη στρατηγική διδασκαλίας. Ίσως η πιο διάσημη συνεισφορά στην ανεστραμμένη τάξη είναι του Salman Khan. Το 2004, ο Khan άρχισε να καταγράφει βίντεο επειδή του το ζήτησε μια μικρότερη ξαδέρφη του την οποία δίδασκε. Το κορίτσι αυτό πίστευε ότι τα βιντεοσκοπημένα μαθήματα θα τη βοηθούσαν να παραλείψει τα κομμάτια που γνώριζε καλά και να ξαναδεί κομμάτια που τη δυσκόλευαν. Ο Salman Khan ίδρυσε στη συνέχεια την Ακαδημία Khan με βάση αυτό το μοντέλο. Ορισμένοι άνθρωποι έχουν ταυτίσει την Ακαδημία Khan με την ανεστραμμένη τάξη.

Στην πράξη, όλα ξεκίνησαν στο Κολοράντο με δύο δασκάλους, τους Jonathan Bergmann και Aaron Sams, οι οποίοι συνειδητοποίησαν ότι δεν υπήρχε τρόπος να φτάσει η ύλη στους μαθητές που απουσίαζαν από το σχολείο επειδή ήταν άρρωστοι. Το 2007 άρχισαν να καταγράφουν τα μαθήματά τους και τις διαλέξεις τους, και τα μετέτρεψαν σε βίντεο. Έπειτα, ξεκίνησαν να τα χρησιμοποιούν στην τάξη τους και ονόμασαν τη διαδικασία «pre-broadcasting» (πρώτη μετάδοση). 

Το 2011, οι καθηγητές του Λυκείου του Μίσιγκαν Clintondale εφάρμοσαν την ανεστραμμένη τάξη σε όλες τις τάξεις. Ο διευθυντής του σχολείου, Greg Green, ηγήθηκε της προσπάθειας βοήθειας των καθηγητών στην ανάπτυξη σχεδίων μαθημάτων για ανεστραμμένες τάξεις και συνεργάστηκε με τον καθηγητή κοινωνικών επιστημών Andy Scheel, ο οποίος δούλεψε με δύο τάξεις με την ίδια ύλη και τις ίδιες εργασίες, μία ανεστραμμένη και μία συμβατική. Η ανεστραμμένη τάξη είχε πολλούς μαθητές που είχαν μείνει στην τάξη, μερικοί μάλιστα πολλές φορές. Μετά από 20 εβδομάδες, οι μαθητές της ανεστραμμένης τάξης ξεπέρασαν σε επιδόσεις τους μαθητές της παραδοσιακής τάξης. Επιπλέον, κανένας μαθητής της ανεστραμμένης τάξης δεν έπεσε σε βαθμολογία κάτω από C+, ενώ το προηγούμενο εξάμηνο το 13% αυτών είχαν πέσει κάτω από τη βάση.

Στις 27 Ιουνίου 2016, ο Jonathan Bergmann, ένας από τους εισηγητές της ανεστραμμένης μάθησης, ξεκίνησε την πρωτοβουλία Flipped Learning Global Initiative, με επικεφαλής τον Errol St.Clair Smith. Στις 26 Ιανουαρίου 2018, η πρωτοβουλία αυτή δημιούργησε τη σχολή International Faculty, με σκοπό να προσφέρει ένα σταθερό πρότυπο εκπαίδευσης και συνεχιζόμενης στήριξης σε σχολεία και σχολικά συστήματα σε όλο τον κόσμο. Σήμερα, το MEF University, ένα μη κερδοσκοπικό ιδιωτικό πανεπιστήμιο που βρίσκεται στην Τουρκία, στη σημερινή Ιστανμπούλ (Κωνσταντινούπολη), ισχυρίζεται ότι είναι το πρώτο πανεπιστήμιο στον κόσμο που έχει υιοθετήσει το εκπαιδευτικό μοντέλο της ανεστραμμένης τάξης σε όλο το πανεπιστήμιο.

Δεδομένα για την ανεστραμμένη τάξη και σύγκρισή της με άλλες διδακτικές προσεγγίσεις

Μια ερευνητική μελέτη του Global State of Digital Learning (2018-2019) αποκάλυψε ορισμένα πολύ ενδιαφέρονται στοιχεία για τις διδακτικές προσεγγίσεις. Στην έρευνα συμμετείχαν 9.279 επαγγελματίες της εκπαίδευσης με διάφορους ρόλους και από διάφορες περιοχές από όλη τη χώρα. Αν κοιτάξουμε ποιες διδακτικές προσεγγίσεις χρησιμοποιούνται συχνότερα, θα βρούμε στις πρώτες θέσεις τη διαφοροποιημένη διδασκαλία (73,5%), τη μικτή μάθηση (54,8%) και την εξατομικευμένη μάθηση (47,8%). Και παρότι η ανεστραμμένη μάθηση, η προσωποποιημένη μάθηση και η παιχνιδοποίηση επικρατούν στη δημόσια γνώμη, δεν χρησιμοποιούνται στην πράξη τόσο όσο θα νόμιζε κανείς. Αυτό είναι λογικό από πολλές απόψεις. Αυτές οι προσεγγίσεις απαιτούν περισσότερο χρόνο και πόρους από πολλές από τις άλλες.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Σε περίπτωση που δεν θέλετε να δημιουργήσετε λογαριασμό για να κάνετε το κουίζ, μπορείτε να το βρείτε ανοίγοντας το αρχείο PDF που βρίσκεται στην ενότητα «ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ και ΥΛΙΚΟ με ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΛΗΨΗΣ»